Spis treści
Na koniec czerwca 2022 roku liczba obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalno-rentowych przekroczyła liczbę 1 mln 11 tys. osób. Najliczniejszą grupę emigrantów stanowili obywatele Ukrainy. W drugim kwartale 2022 roku odnotowano w statystykach ZUS 729 tys. Ukraińców, którzy zdecydowali się na legalną pracę w Polsce i będą za nich odprowadzane składki do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Drugą dość liczną grupą cudzoziemców przebywających i pracujących legalnie w Polsce są obywatele Białorusi. Na koniec czerwca 2022 roku do ubezpieczeń społecznych zgłoszonych było 87 tys. Białorusinów. W naszym kraju sporą grupę cudzoziemców stanowią Gruzini, legalne zatrudnienie w Polsce podjęło 28 tys. obywateli Gruzji.
Większość cudzoziemców (58,3%), którzy podlegają pod ubezpieczenia społeczne to osoby zatrudnione na umowę o pracę. Pozostała grupa to emigranci, którzy założyli własną firmę, pracują na umowie zlecenie lub innej, od której odprowadzane są składki na ZUS [1]. Te osoby mają zapewnioną opiekę zdrowotną. Co z pozostałymi cudzoziemcami?
Cudzoziemiec ubezpieczony w państwach członkowskich UE/EFTA
Cudzoziemiec, którego pobyt w Polsce ma charakter czasowy (np. wakacyjny wypoczynek), ma prawo do niezbędnej opieki medycznej. Może on liczyć na świadczenia na takich samych zasadach, co osoby ubezpieczone w Polsce:
- gwarantowane świadczenia zdrowotne;
- zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne oraz środki pomocnicze;
- leki refundowane.
W takim przypadku koszty leczenia pokryje Narodowy Fundusz Zdrowia, jeśli cudzoziemiec posiada:
- EKUZ – Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego;
- certyfikat tymczasowo zastępujący kartę EKUZ – dokument ten za pośrednictwem lekarza lub przychodni może zostać przekazany przez instytucję, w której cudzoziemiec ma ubezpieczenie zdrowotne.
Obywatele państw, z którymi Polska podpisała umowę lub dwustronne porozumienie, mogą skorzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej, gdy nagle zachorują lub ulegną wypadkowi.
Obecnie Polska posiada umowy o zabezpieczeniu społecznym lub współpracy w ochronie zdrowia z następującymi krajami:
- Albania,
- Bośnia i Hercegowina,
- Czarnogóra,
- Republika Macedonii,
- Serbia,
- Tunezja.
Czytaj także: Pobyt w szpitalu a zasiłek chorobowy — komu przysługuje?
Kiedy cudzoziemiec ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w ramach NFZ?
Cudzoziemiec ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, gdy posiada:
- status uchodźcy;
- ochronę uzupełniającą;
- zezwolenie na pobyt czasowy, udzielony w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach;
- Kartę Polaka – w zakresie korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych, chyba że umowa międzynarodowa, w której Polska jest stroną, przewiduje korzystniejsze zasady.
W przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ubezpieczenia w Polsce, ani w innym państwie członkowskim UE/EFTA i nie jest obywatelem państwa, z którym Polska podpisała dwustronne porozumienie, wtedy może skorzystać z opieki medycznej odpłatnie.
Gdy cudzoziemiec posiada odpowiednią polisę medyczną, wymaganą przy uzyskaniu wizy wjazdowej Schengen lub wizy krajowej, wtedy świadczeniodawca (np. lekarz lub przychodnia) rozlicza koszty opieki medycznej z towarzystwem ubezpieczeniowym.
Ubezpieczenie zdrowotne, które musi posiadać cudzoziemiec ubiegający się o zezwolenie na pobyt
Cudzoziemiec ubiegający się o pobyt w Polsce powinien wykazać, że posiada ubezpieczenie zdrowotne (w ramach ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) lub zaświadczenie potwierdzające pokrycie kosztów leczenia na terenie Polski, wydane przez towarzystwo ubezpieczeniowe.
Przepisy te oznaczają, że cudzoziemiec przebywający w Polsce musi posiadać ubezpieczenie, które pokrywa koszty leczenia w naszym kraju, czyli umożliwia korzystanie z opieki lekarza w przychodni, a także leczenia szpitalnego lub aktualną polisę gwarantującą pokrycie kosztów leczenia przez ubezpieczyciela.
Dokument potwierdzający ubezpieczenie musi być w języku polskim, musi być także ważny w dniu wydania decyzji o pobycie lub dłużej, minimum trzy miesiące.
Jaki dokument potwierdzający ubezpieczenie musi posiadać cudzoziemiec?
Dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie cudzoziemca może być:
- deklaracja ZUS RCA za ostatni miesiąc;
- aktualny wpis do legitymacji ubezpieczeniowej;
- umowa ubezpieczenia z NFZ z opłaconą składką ubezpieczenia zdrowotnego (do 15 dnia każdego miesiąca);
- uprawnienia do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej, np. w ZUS (potwierdzenie zgłoszenia do ZUS wraz z potwierdzeniem odprowadzania składek);
- ubezpieczenie zagraniczne przetłumaczone na Polski przez tłumacza przysięgłego i przedstawione wraz z oryginałem;
- prywatna polisa ubezpieczeniowa, która pokrywa koszty leczenia na terytorium RP i daje prawo do korzystania z pomocy lekarza zarówno w przychodni, jak i w szpitalu.
W przypadku opłat ubezpieczenia w ratach do dokumentacji należy dołączyć potwierdzenie zapłaty, a oryginał trzeba mieć do wglądu.
Ubezpieczenie Zdrowotne dla Cudzoziemców – AXA Partners
Ubezpieczenie Zdrowotne dla Cudzoziemców AXA Partners to oferta skierowana do obcokrajowców, którzy nie są obywatelami krajów należących do Unii Europejskiej i nie mogą korzystać z polskiego ubezpieczenia zdrowotnego.
Polisa ta jest skierowana do cudzoziemców, którzy chcą przebywać w Polsce:
- do 3 miesięcy i w tym czasie zamierzają wnioskować o wizę krótkookresową;
- od 3 do 36 miesięcy i zamierzają wystąpić o wizę długookresową, pobyt czasowy lub zezwolenie na zamieszkanie.
W ramach ubezpieczenia zdrowotnego AXA cudzoziemiec ma zagwarantowane pokrycie kosztów:
- badań diagnostycznych;
- pomocy lekarskiej;
- pobytu w szpitalu;
- niezbędnych leków;
- leczenia stomatologicznego, w przypadku ostrego bólu zęba;
- repatriacji;
- transportu zwłok do kraju stałego pobytu.
Dodatkowo cudzoziemiec może rozszerzyć zakres ubezpieczenia o pomoc Assistance, ubezpieczenie bagażu oraz OC w życiu prywatnym.
Pakiet Podróż – Wiener
Pakiet Podróż oferowany przez towarzystwo ubezpieczeniowe Wiener jest skierowany do:
- cudzoziemców, którzy czasowo przebywają w Polsce lub starają się o wizę, aby uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy;
- Polaków mieszkających na stałe za granicą;
- obcokrajowców, którzy znaleźli pracę w Polsce i zamierzają tu dłużej zostać;
- turystów, którzy przyjechali do Polski na dłuższe wakacje;
- zagranicznych studentów, którzy zamierają uczyć się w Polsce.
Polisa firmy Wiener zapewnia ochronę związaną z pokryciem kosztów:
- w przypadku Następstw Nieszczęśliwego Wypadku i niespodziewanego zachorowania oraz zaostrzenia choroby przewlekłej;
- odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym (OC).
Dodatkowo cudzoziemiec może rozszerzyć ochronę o zdarzenia powstałe podczas wykonywania pracy fizycznej oraz uprawiania sportów wyczynowych i sportów wysokiego ryzyka. Otrzymanie przez obcokrajowca zgodny na pobyt stały w Polsce kończy umowę ubezpieczenia.
Go Safe – Europa Ubezpieczenia
Europa Ubezpieczenie oferuje cudzoziemcom ubezpieczenie podróżne. Polisa Go Safe obejmuje:
- pokrycie kosztów leczenia, ratownictwa i transportu w razie nagłego zachorowania lub nieszczęśliwego wypadku;
- kompleksową pomoc w podróży;
- wypłatę świadczenia w razie nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego.
Ubezpieczenie Go Safe jest oferowane w czterech wariantach: Mini, Standard, Standard Plus i Optimum.
Dodatkowo ubezpieczający się cudzoziemiec może skorzystać z następujących rozszerzeń:
- polisa OC w życiu prywatnym;
- ubezpieczenie bagażu;
- ubezpieczenie sprzętu sportowego;
- ubezpieczenie Car Assistance;
- sporty wysokiego ryzyka i ekstremalne;
- następstwa chorób przewlekłych;
- wykonywanie niebezpiecznej pracy fizycznej.
Wojażer – PZU
PZU oferuje polisę Wojażer cudzoziemcom oraz Polakom mieszkającym na stałe w innym kraju. Ubezpieczeniu podlegają tylko wyjazdy do Polski.
W ramach polisy ubezpieczony otrzyma pomoc, jeśli w czasie podróży zachoruje lub przydarzy mu się kontuzja będąca następstwem nieszczęśliwego wypadku. Ubezpieczenie obejmuje ochroną także wyjścia z domu do momentu powrotu z podróży.
Ubezpieczenie PZU Wojażer oferuje:
- leczenie – organizacja, opłata pobytu i leczenia szpitalnego, wizyty u lekarza, w tym również stomatologa, badania, operacje oraz zabiegi ambulatoryjne;
- transport (także medyczny) z miejsca wypadku do lekarza lub szpitala, z zagranicy do domu, obejmuje także transport zwłok;
- wsparcie po powrocie do domu – pomoc domowa w razie zachorowania lub nieszczęśliwego wypadku;
- pomoc tłumacza;
- opłacenie akcji poszukiwawczej lub ratowniczej;
- zwrot kosztów leczenia.
Ile kosztuje ubezpieczenie dla cudzoziemca?
Podobnie jak w każdym innej polisie cena ubezpieczenia zdrowotnego zależy od wybranego wariantu, długości okresu ubezpieczenia oraz od zakresu ochrony.
Przykładowe ceny ubezpieczenia dla cudzoziemca:
- AXA Partners – pakiet BASIC (KL – 60 000 euro, leczenie stomatologiczne – 200 euro, transport do kraju stałego zamieszkania – do sumy ubezpieczenia, pomoc assistance – tak) – koszt 312 zł;
- Wiener Pakiet Podróż – wariant I (koszty leczenia + assistance w Polsce – 20 000 euro, OC w życiu prywatnym – 50 000 zł) – koszt 178 zł, wariant II (koszty leczenia + assistance w Polsce – 30 000 euro, Odpowiedzialność Cywilna w życiu prywatnym – 100 000 zł) – koszt 253 zł;
- Europa Ubezpieczenia Go Safe – pakiet Mini (KL – 20 000 euro, ratownictwo – 5000 euro, NNW – 1000 euro, Assistance – Mini) – koszt 286 zł, pakiet Standard (KL – 30 000 euro, ratownictwo – 5000 euro, NNW – 3000 euro, Assistance – Standard) – koszt 350 zł;
Odpowiedź na pytanie, ile kosztuje ubezpieczenie zdrowotne pogłębiamy w osobnym artykule. Sprawdź ceny polis takich towarzystw jak: TU Zdrowie, Signal Iduna, Uniqa, PZU, InterRisk.
Ubezpieczenie kosztów leczenia jest wymagane w przypadku ubiegania się cudzoziemca o wizę Schengen lub wizę krajową. Minimalna suma ubezpieczenia w takiej polisie wynosi 30 000 euro. Ubezpieczenie zdrowotne dla obcokrajowca zapewnia zwrot kosztów leczenia i transportu medycznego. W pakiecie oferowane może być NNW i OC w życiu prywatnym. Dodatkowo można wykupić ochronę bagażu, wykonywania pracy fizycznej czy uprawiania sportów wysokiego ryzyka.
Źródło: [1]: https://www.zus.pl/-/coraz-wi%C4%99cej-cudzoziemc%C3%B3w-obj%C4%99tych-ubezpieczeniem-spo%C5%82ecznym
Podsumowanie
- Cudzoziemcy mogą korzystać z polskiego publicznego ubezpieczenia zdrowotnego bezpłatnie pod pewnymi warunkiami.
- Ubezpieczenie kosztów leczenia jest wymagane w przypadku ubiegania się cudzoziemca o wizę Schengen lub wizę krajową.
- Bezpłatne dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne to rozwiązanie dostępne m.in. dla cudzoziemców, którzy posiadają status uchodźcy, Kartę Polaka lub EKUZ.
- Prywatna polisa ubezpieczeniowa dla cudzoziemna może obejmować koszty leczenia, leczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, pakiet zabiegów ambulatoryjnych, transport medyczny, pomoc tłumacza, opiekę medyczną w przypadku nagłego zachorowania.