Spis treści
Rozwiązanie umowy kredytu hipotecznego wcześniej, niż zakładał pierwotny termin, nie tylko przyniesie ulgę dłużnikowi, ale może też wiązać się z szeregiem istotnych korzyści. Nie tylko tych związanych z niższymi odsetkami do spłaty, ale też z ubezpieczeniem na życie do tego kredytu hipotecznego. Omówmy konkret, zwrot składki z polisy na życie w NN i PZU.
Spłatę zadłużenia możemy mieć z głowy przed czasem
Uwaga, to może być skomplikowane, bo mówimy tutaj o wymagających zwrotu pozaodsetkowych kosztach kredytu i do nich właśnie należy dokonany przez ubezpieczyciela, np. PZU zwrot składki na życie, ale też i prowizja. Podstawą do żądania od banku oddania takich środków jest fakt przedterminowego rozwiązania umowy kredytu. Z polskiego na nasze, jeśli spłaciłeś wcześniej kredyt hipoteczny, to należy Ci się zwrot składki, którą opłacasz przecież na cały okres trwania kredytu.
Są różne sytuacje, niekiedy radykalna zmiana życiowych planów zmusi nas do rozstania się z niespłaconym jeszcze mieszkaniem. Jego sprzedaż wiąże się z dodatkowymi formalnościami, ale oczywiście jest możliwa i wówczas po prostu spłacimy taki kredyt dzięki środkom od nabywcy (który sam także może zaciągnąć w tym celu zobowiązanie, ale to zupełnie nie nasza sprawa). Nasz kredyt hipoteczny przestaje istnieć i jego umowa obowiązywać.
Kiedy jeszcze możemy ubiegać się o zwrot składki ubezpieczenia?
Niekiedy konsumenci obciążeni szeregiem kredytów zechcą je zamienić na jeden konsolidacyjny. Podnoszą sobie ostateczne koszty i wydłużają sobie czas spłaty, ale zastępują wiele rat jedną i podnoszą bieżącą płynność finansową. W takim wypadku wszystkie te dotychczasowe kredyty zostają zamknięte. W przypadku kredytu gotówkowego może to być inaczej, więc tu pamiętajmy, chodzi o umowę ubezpieczenia do kredytu hipotecznego.
Wreszcie, możemy się po prostu, kolokwialnie mówiąc, spiąć, aby wzmożonym wysiłkiem finansowym pozbyć się długu wcześniej. Naturalnie warto myśleć o doprowadzeniu do wcześniejszej spłaty, zwłaszcza gdy ogólne okoliczności ekonomiczne czynią to długofalowo korzystnym. Dla każdego banku najlepszym klientem jest, rzecz jasna, ten wiecznie zadłużony, ale bank nie może nastręczać nam trudności.
Oprócz tego, że uwalniamy swoją głowę od zadłużenia, zyskujemy również prawo do zwrotu części kosztów, jako że zakończyliśmy umowę. Każdy ubezpieczyciel z umowy ubezpieczenia powinien oddać nam różnicę kosztów. Należy nam się zarówno prowizja, jak i zwrot składki z ubezpieczenia na życie, jeżeli dane zobowiązanie było zabezpieczone polisą osobową. Dostarczane np. przez PZU ubezpieczenie do kredytu hipotecznego czy konsumenckiego jest już od lat standardowym zabezpieczeniem. Podobnie ma się rzecz jeśli zabezpieczenie finansowe stanowi ubezpieczenie na życie z NN.
Czy bank musi zrealizować zwrot składki na życie?
Temat ten przez szereg lat był przedmiotem niejasności; w każdym razie co najmniej w ten sposób chcieli go widzieć pracownicy banków. Bo czy każdy z nas wie, jak działa każde ubezpieczenie? Jakie są wyłączenia odpowiedzialności przy nieszczęśliwym wypadku, albo co towarzystwo ubezpieczeniowe zrobi kiedy ochrona ubezpieczeniowa skończy się przed czasem? Już wyjaśniamy, jak to jest ze zwrotem składki.
Sprawa jest uregulowana już od wielu lat. Reguluje to art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku, która w życie weszła 18 grudnia 2011 roku, a także Ustawa o kredycie hipotecznym z 23 marca 2017 roku, która w życie weszła 22 lipca. Spór, w który zaangażował się także Rzecznik Finansowy oraz Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (w roku 2016 instytucje te wydały wspólne stanowisko) pozostawał nierozwiązany aż do niedawna.
Kamieniem milowym w zmaganiach był niewykonywany przez ubezpieczycieli wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydany we wrześniu 2019. Ponieważ nasze prawodawstwo regulujące zasady udzielania kredytów stanowi implementację na nasz grunt prawa UE, TSUE w odpowiedzi na zapytania z polskich sądów, mógł zająć się tym zagadnieniem. Jego orzeczenie nie pozostawia wątpliwości.
Pozaodsetkowe koszty kredytu klientów indywidualnych
Wszystkie pozaodsetkowe koszty kredytu — w tym ubezpieczenie kredytu hipotecznego — muszą zostać zwrócone konsumentowi. Jeśli więc biorąc kredyt, musieliśmy się ubezpieczyć, a także nie była to oferta bez prowizji, należy nam się zwrot składki na życie oraz prowizji w częściach stosownych do tego, o ile skrócona została nasza umowa. Suma ubezpieczenia czy informowanie przed zawarciem umowy o warunkach nie ma tu nic teraz do rzeczy.
Od tego momentu sprawa wydaje się oczywista, ale część banków próbowała bądź nadal próbuje upierać się jeszcze przy własnym na nią spojrzeniu. Trzeba więc wyjaśnić jeszcze jedno zagadnienie: co dokładnie stało się we wrześniu 2019 roku? Niekiedy bankowcy stawali na stanowisku, jakoby Trybunał zmienił prawo, więc odtąd będą się do niego stosować, rozliczając kredyty przedterminowo zamknięte od tego momentu. Otóż nie! Nastąpiło po prostu uściślenie jego interpretacji. W kwestii obowiązku zwrotu kosztów kredytu obowiązują więc daty wejścia w życie wymienionych wyżej ustaw.
Oprócz tego warto mieć na uwadze jeszcze jeden istotny moment; a więc 9 lipca 2018 kiedy to znowelizowano kodeks cywilny i skrócono okres przedawnienia takich roszczeń z dziesięciu do sześciu lat. Zmiana ta obowiązuje tych, którzy zakończyli swoją umowę (a więc sprawił, że konieczny jest zwrot składki na życie i prowizji) po tej dacie.
Oczywiście cały czas mamy na myśli sytuacje, w których składka na ubezpieczenie na życie została pobrana z góry jednorazowo. Jeśli jest doliczana na bieżąco do kolejnych rat (to aktualnie często stosowane rozwiązanie), problemu nie ma. Banki oferują ubezpieczenie teraz na innych zasadach i, aby właśnie nie ryzykować zwrotów, najczęściej rozkładają nam ubezpieczenie na raty. Ale to też dobrze, bo dzięki temu mamy szansę zmiany i np. dobrania sumy ubezpieczenia do potrzeb danej chwili.
Jak obecnie może wyglądać ubezpieczenie do kredytu hipotecznego?
Za przykład niech posłuży nam proponowane w jednym z banków ubezpieczenie kredytu hipotecznego Nationale Nederlanden składające się z kilku elementów. Opcja Życie plus zapewnia ochronę w razie śmierci (to proste ubezpieczenie na życie); i może zabezpieczać kredyt o wartości do 700 tys. zł.
To oferta dla klientów:
- w wieku do 50 lat,
- kosztuje 0,035% aktualnego salda zadłużenia.
- Wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej są typowe to m.in. :
- samobójstwo w okresie dwóch lat od zawarcia umowy,
- wpływ alkoholu,
- popełnienie przestępstwa, czy
- akty przemocy.
Oczywiście odsyłamy do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia lub dobrego agenta, aby nie zostawił wątpliwości, czego wyłączenia dokładnie dotyczą! Należy zwracać szczególną uwagę decydując się na polisę właśnie na OWU, cena jest ważna, ale wiedzmy, za co płacimy.
Indywidualne ubezpieczenie kredytu hipotecznego Nationale Nederlanden Bezpieczny Kredyt — Ochrona oraz Prosta Ochrona dodatkowo chronią także w razie utraty pracy bądź pobytu w szpitalu, a także czasowej niezdolności do pracy. Nationale Nederlanden może przejąć aż do 48 rat kredytu.
PZU ubezpieczenie do kredytu hipotecznego — zwrot składki
Proponowane przez PZU indywidualne ubezpieczenie kredytu hipotecznego także możemy znaleźć w ofercie niektórych banków. Nasz największy ubezpieczyciel proponuje ochronę życia i zdrowia. Ochrona życia jest najważniejszym składnikiem takiej polisy, ale jeśli jest coś więcej, sprawdźmy. co to jest i za ile.
Pełna suma ubezpieczenia dostępna jest w razie śmierci oraz trwałej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. Ubezpieczenie do kredytu hipotecznego w PZU może obejmować także zdefiniowane w OWU zdarzenia medyczne, np. odszkodowanie z tytułu nieszczęśliwego wypadku, a także więcej — tutaj ciekawym świadczeniem jest dostęp do zagranicznej konsultacji medycznej. Wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej tutaj także nie są liczne, jednak zawsze warto się z nimi zapoznawać. Pamiętajmy, że to jak działa ubezpieczenie, najlepiej wytłumaczy nam licencjonowany agent ubezpieczeniowy, działający pod i nawet czasem sprawdzany przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Co robić, gdy zwrot składki na życie lub prowizji nie przychodzi?
Wydaje się, że prawo zostało dostatecznie dokładnie uściślone i nie ma także wątpliwości co do tego, którym konsumentom należy się z PZU zwrot składki na życie (czy od dowolnego innego ubezpieczyciela) i pozostałych kosztów pozaodsetkowych.
Mówimy jednak o zobowiązaniach powstałych na przestrzeni wielu lat wobec niezliczonych rzesz konsumentów. Dlatego jeśli banki oferują ubezpieczenie na życie pod kredyt nieco inne teraz, nie traćmy nadziei przy dochodzeniu swoich spraw sprzed lat. Chodzi bowiem nie tylko o ubezpieczenie do kredytu na życie, ale też, a może przede wszystkim, o prowizję. Każdy bank, który w nieskończoność odwlekał konieczność sprostania im, stanął więc nagle przed pewnym wyzwaniem. Naturalnie więc byli kredytobiorcy nadal stawali i stają jeszcze niekiedy przed pewnymi problemami.
Zwrot składki na życie i prowizji często nie zostaje wykonany bez wezwania ze strony klienta. Często wystarczy to po prostu zrobić; w części banków przygotowano do tego odpowiednią funkcję w bankowości elektronicznej, wniosek złożymy też tradycyjnie w postaci papierowej. Jest on bardzo prosty i nie ma konieczności formułowania jakiegokolwiek uzasadnienia, wystarczy, że znamy numer swojej umowy kredytowej. A jeśli zapomnieliśmy i nie mamy już pod ręką żadnych dokumentów, zwróćmy się o ich udostępnienie do banku.
Co o produkcie ubezpieczeniowym mówi UOKiK?
Zarówno Rzecznik Finansowy, jak i UOKiK umieścili na swoich witrynach kalkulatory, które pomogą nam ustalić wartość należnej nam wierzytelności. To ważne, bo jest jeszcze druga istotna sprawa — sposób rozliczania.
Zwrot składki na życie zazwyczaj nie wiązał się z takimi kłopotami, zwłaszcza prowizja bywa natomiast problematyczna. Powiedzmy więc z naciskiem — do obliczania jej wymagającej zwrotu części stosowana może być tylko tzw. metoda liniowa; czyli kluczowy jest po prostu czas, o jaki skróceniu uległ okres obowiązywania umowy naszego kredytu. Nie wchodzą w grę żadne inne pomysły w rodzaju np. metody “odsetkowej”.
A jeśli bank będzie się opierał? Dziś nie trzeba już się tym martwić, bo jeśli pozaodsetkowe koszty kredytu, takie jak ubezpieczenie do kredytu na życie na pierwotnie przewidywany okres umowy, rzeczywiście ponieśliśmy i na pewno ich zwrot nam się należy (roszczenie np. nie uległo przedawnieniu), wygramy każdy taki spór.
Drogi czytelniku, pamiętaj również, że artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i w niektórych sytuacjach sprawy będą rozwijać się inaczej niż opisane. W razie potrzeby skonsultuj się z prawnikiem lub solidnym agentem ubezpieczeniowym.
